Thursday, 28 December 2017
Wednesday, 27 December 2017
SÁCH: THE VIOLIN - HOW TO MASTER IT (Chương I)
Friday, 22 December 2017
Phỏng vấn nghệ sĩ vĩ cầm Baroque - Tác giả cuốn sách :"Before the Chinrest"
Dưới
đây là bài phỏng vấn với nghệ sĩ vĩ cầm theo phong cách baroque - Stanley
Ritchie - tác giả cuốn sách :"Before the Chinrest" (Trước khi có tựa
cằm) sẽ mang đến cho bạn những hướng dẫn và lời khuyên đơn giản và hữu ích về kỹ
thuật và phong cách trước khi có tựa cằm.
Saturday, 2 December 2017
Wednesday, 29 November 2017
Tuesday, 14 November 2017
20 + GAME VIOLIN THÚ VỊ DÀNH CHO TRẺ EM
Con bạn có gặp rắc rối khi luyện tập các kỹ thuật
chơi đàn vĩ cầm? Hay bạn có gặp khó khăn khi hướng dẫn, động viên cậu bé hoặc
cô bé tập kéo vĩ? Đó đều là những vẫn đề thường xuyên gặp khi những nghệ sĩ nhí
trở lên mất tập trung hay nản lòng khi học chơi violin, hơn nữa nó còn là một
nhạc cụ khó học.
Để giúp
trẻ có động lực, thêm sự vui thích trong quá trình học bạn hãy thử thường xuyên
kết hợp việc luyện tập với một số trò chơi liên quan đến violin. Dưới đây là 20
trò chơi violin mà phụ huynh hoặc giáo viên có thể chơi cùng với trẻ.
Một số
trò chơi vioin có yêu cầu thêm một số phụ kiện và sự chuẩn bị bài trước nhưng
đa phần đều rất dễ tổ chức chơi và đem lại hiệu quả về mặt chi phí. Hơn thế nữa,
các trò chơi game violin được chia theo từng kĩ năng. ( Lưu ý: những trò chơi
game violin dưới có thể được áp dụng cho những nhạc cụ khác như piano, guitar
và trống).
Friday, 6 October 2017
CHƠI VIOLIN NHƯ TÔI ĐÃ DẠY – VIOLIN PLAYING AS I TEACH IT – Chương X: SẮC THÁI
CHƯƠNG X
SẮC THÁI - SỰ BIỂU LỘ LINH HỒN CỦA ĐOẠN NHẠC
Học sinh violin trung bình không quan tâm đến tầm quan trọng của sắc thái biểu cảm trong âm nhạc. Anh ta có khuynh hướng tin rằng nếu mình chơi đúng nốt nhạc, đúng nhịp điệu và thêm vào đó là sự nhịp nhàng thì sẽ đáp ứng được mọi yêu cầu đối với một nghệ sĩ violin. Tuy nhiên, với quan điểm đó anh ta sẽ không bao giờ có hi vọng để trở thành một nghệ sĩ thực thụ khi đã bỏ qua sự nhạy cảm về âm nhạc, cái nhìn đầy đủ về các yếu tố để chơi violin với sự phong phú, đa dạng các của sắc thái có trong tiếng vĩ cầm. Nghiên cứu các bản tứ tấu, tam tấu. sonata và đặc biệt là các bản giao hưởng của Beethoven chúng ta sẽ khám phá thấy vô số các sắc thái khác nhau. Vị thiên tài âm nhạc này đã viết ra những bản nhạc phong phú, giàu màu sắc để dẫn lối tới mọi cung bậc cảm xúc của con người. Hơn thế nữa, ông đã sống một cuộc đời với nhiều đau khổ để sau đó mang vào âm nhạc dưới nhiều sắc thái. Chính Beethoven là người hiểu rõ rằng sự đơn điệu sẽ khiến âm nhạc trở lên nhàm chán và với tôi, ông là một nhà soạn nhạc thiên tài.
Tuy nhiên, những học sinh violin trẻ tuổi thường bận tâm về các khía cạnh của kĩ thuật nên quên rằng âm nhạc là nghệ thuật của cảm xúc - là cái gốc rễ để anh ta đến được với âm nhạc, tập luyện và trở thành một nghệ sĩ thực thụ. Những học sinh có mức chơi trung bình thường không chú ý tới sự khác biệt giữa một giai điệu êm dịu và một giai điệu rất nhẹ nhàng ( piano và pianissimo) - để tạo ra sự khác biệt rõ nét giữa những đoạn chơi mạnh, đoạn chơi cực mạnh và giọng nữ trung. Và trên hết anh ta sẽ bỏ qua giá trị của những đoạn nhạc được chơi mạnh dần hoặc chơi nhẹ dần cần phải thực hiện từ từ, từng chút một. Với lối suy nghĩ đó, anh ta tiếp tục chơi "crescendo" (mạnh dần) theo kiểu "to hơn" và "diminuendo" theo kiểu "dịu nhẹ hơn" trong khi các sắc thái nên được chuyển dần từ "fortissimo"(êm dịu) xuống "pianissimo"(rất nhẹ nhàng). Ngoài ra người chơi cần tự linh động các kĩ thuật kéo vĩ. Đôi khi chơi một đoạn nhạc mạnh dần có thể dẫn tới một giai điệu du dương đầy bất ngờ đó là kiểu chơi "forte-piano" - đây là điều không thể thiếu trong một vở nhạc hay. Tôi tin rằng những điểm nhấn này cần được chơi hòa hợp với nét đặc trưng của bản nhạc và người nghệ sĩ violin nên giống như một nhạc trưởng - người sẽ có góc nhìn tổng quát để mọi nhịp vĩ đều hòa quyện, hài hòa với nhau. Sự đơn điệu là cái chết của âm nhạc. Sắc thái chính là thuốc giải độc cho sự đơn điệu đó. Berlioz từng nói " Violin có khả năng tạo ra một loạt sắc thái biểu cảm khác nhau. Nó mang trong mình sức mạnh tổng hợp, sự nhẹ nhàng và uyển chuyển, tiếng u sầu và vui tươi, sự trầm ngâm và niềm đam mê. Điều duy nhất là làm sao để vĩ cầm biết nói."
Friday, 9 June 2017
CHƠI VIOLIN NHƯ TÔI ĐÃ DẠY – VIOLIN PLAYING AS I TEACH IT – Chương IX: Hòa âm - HARMONICS
CHƯƠNG IX
HARMONICS
I
HÒA ÂM TỰ NHIÊN - NATURAL
HARMONICS
NATURAL HARMONIC – được
thực hiện khi dây đàn buông- hiện diện với số bốn trên mỗi chuỗi riêng của
violin. Ví dụ như trên dây G (Sol), chúng ta có:
Và tương tự, các these
harmonics có trên dây D (Rê), A (La) và E (Mi). Các ngón bấm được nêu ra ở ví dụ
trên và các ngón bấm khác có thể được sử dụng ở bất kì vị trí nào mà chúng có
khả năng chơi được bản ghi hài hoà tự nhiên.
HÒA ÂM NHÂN TẠO - ARTIFICIAL
HARMONICS
Artificial harmonics khó
chơi hơn so với natural harmonics vậy nên việc luyện tập nó một cách chi tiết
là cần thiết để có thể chơi và tạo ra hiệu ứng thực sự hài hòa. Muốn thành thạo
kỹ thuật này bạn phải tuân theo một quy luật: thực hiện một cách chậm rãi, chú
ý sao cho ngón bấm số 4 đặt đúng vị trí để tạo ra được giai điệu hài hòa (ngón
bấm số 1vẫn ở nguyên vị trí). Chỉ cần lệch vị trí một chút sẽ làm âm điệu không
chuẩn và dẫn mất đi sự hài hòa của giai điệu. Khi điều này xảy ra, người chơi
thường viện dẫn mọi lý do trong khi hầu hết các thất bại là tại ngón bấm số 4 hoặc
tại cả ngón bấm số 1 và số 4 đặt không đúng vị trị.
Hệ quả của việc ngón bấm
đặt sai vị trí còn rõ ràng và xấu hơn khi chơi một chuỗi hòa âm trong những phần
có giai điệu chậm hoặc nhanh hơn. Để giải quyết vấn đề này, trước hết học sinh
cần quay trở lại luyện tập quãng bốn đúng, để các ngón tay quen dần với âm điệu
chuẩn. Ví du như bài tập sau đây:
Tiếp tục thực hiện với
toàn bộ các âm giai như sau:
Saturday, 3 June 2017
CHƠI VIOLIN NHƯ TÔI ĐÃ DẠY – VIOLIN PLAYING AS I TEACH IT – Chương VIII: Nốt hoa mỹ và gảy
CHƯƠNG VIII
NỐT HOA MỸ (ORNAMENTS)
VÀ GẢY (PIZZICATO)
Trong tiếng Ý từ mordente và grupetto - gọi là "turn" và "grace-notes" (nốt
hoa mỹ) trong tiếng Anh - là sự phụ họa cho bản nhạc thêm sinh động đã thịnh
hành và được sử dụng rộng rãi trong nhiều thế kỷ qua. Nó chủ yếu được sử dụng
trong những bản nhạc có phần chơi chậm mà cách chơi phụ thuộc vào phong cách và
cảm xúc âm nhạc của người nghệ sĩ. Đúng là việc sử dụng ornaments (nốt hoa mỹ
hay còn gọi là âm tô điểm) đã bị cường điệu hóa quá mức, tuy nhiên toàn bộ vấn
đề về sự thêm thắt này trở lên mơ hồ và chúng tôi vẫn phải đang triển khai tổng
hợp toàn bộ quy tắc có thể làm tài liệu hướng dẫn cho giáo viên và học sinh. Trong
thời gian qua, việc sử dụng ornaments trong chơi đàn violin được giảng dạy theo
quan điểm của từng giáo viên, và được chơi theo phong cách, mức độ cảm thụ nghệ
thuật của từng người chơi.
Ngay cả trong thời Leopold
Mozart - cha của Wolfgang Amadeus, đã than phiền rằng bản Gründliche Violinschule của mình đã bị các nghệ sĩ violin độc tấu lạm
dụng ornaments quá mức, có nguy cơ làm mất đi giai điệu gốc của bản nhạc. Quan
sát từ những bản concertos của Viotti và Paganini cho đến những bản sửa công
phu khi có thêm ornaments bởi David, Wilhelmj, Kreisler, vv Rode, Kreutzer và
Spohr theo cách họ muốn thực hiện; đặc
biệt là các phần, đoạn trong tác phẩm của Johann Sebastian Bach và Mozart bị
thay đổi nhiều khi thêm ornaments. Không để đến Beethoven, ở đó có mọi vẻ đẹp
và sự phong phú của các nuance (sắc
thái) không gì có thể sánh được. Trên thực tế, người chơi không cần phải thay đổi
hay thêm các ornaments trong các tác phẩm của những
nhà soạn nhạc vĩ đại này.
Có nhiều kiểu ornaments
trong violin như appoggiatura (nốt dựa - thuật ngữ âm nhạc tiếng Ý chỉ nốt nhạc
thêm vào trước nốt nhạc chính, có trường độ ngắn hơn và cường độ yếu hơn nốt nhạc
chính) hay "grace-note", như ở trong ví dụ sau:
Mặc dù có ít nốt nhạc
trong bản nhạc trên thì bạn cũng không nên làm xáo trộn nó. Grace-note như một
nốt nhạc nhưng lại không được xét tới trong nhịp
điệu. Khi chơi chúng bạn nên được hướng dẫn hoàn toàn bởi sự nhạy cảm của chính
mình về sự nhịp nhàng của giai điệu. Trên thực tế, mọi thể loại của ornaments đều
tuân theo quy luật này. Phần ghi chú (a) trên gạch nhịp (cross-bar) cần chơi
khá ngắn,gọn; trong khi những nốt không
chia thành nhịp (b), mượn một nửa giá trị của nốt
trước đó nhưng nhịp điệu vẫn không thay đổi, hay nói cách khác là chỉ có sự
thay đổi thời gian chơi của nốt nhạc này so với nốt nhạc trước đó.
Sunday, 28 May 2017
CHƠI VIOLIN NHƯ TÔI ĐÃ DẠY – VIOLIN PLAYING AS I TEACH IT – Chương VII: Kỹ thuật double-stops và the trill (PHẦN 2)
CHƯƠNG VII (Phần 1)
KỸ THUẬT DOUBLE-STOPS VÀ THE TRILL
V
NGÓN BẤM QUÃNG TÁM –
FINGERED OCTAVES
Cho đến nay, tôi khám phá ra rằng fingered octaves ( ngón bấm quãng tám) là thành tựu của cuối thế kỷ
vừa qua. Dĩ nhiên vẫn có khả năng rằng nó đã được dạy và sử dụng ở thời gian
trước đó. Tôi quan tâm đến vì tôi chưa bao giờ, hoặc ít nhất là thoáng nghe qua
về nó trong suốt quãng thời ấu thơ và không một giáo viên nào của mình như: Hellmesberger, Jacques Dont, và Joachim (lúc ở
Hanover - trong suốt triều đại của vua mù George từ 1863-1865) đã dạy tôi luyện
tập " fingered octaves ".
Cho đến những năm sau
đó, khi Wilhelmj chơi bản Concerto D major
của Paganini, ông đã giới thiệu về nó trong
một bản cadenza (đoạn nhạc được độc tấu ở cuối một phần trong một bản concerto)-
sáng tác của riêng mình. Đây là lần đầu tiên tôi được nghe. Nhờ sự dũng cảm của
Wilhelmj mà kỹ thuật này không chỉ mang tới sự mới mẻ mà còn tạo ra những giai
điệu rất tuyệt vời.Nhưng để thực hiện kỹ thuật này, chúng ta cần một bàn tay rất
to với những ngón tay thon,dài.
Tuy nhiên, trong các tài liệu violin của thời kỳ
này không nhắc tới những hiệu ứng tuyệt vời của cặp “ ngón bấm” quãng tám. Cả
những nghệ sĩ vĩ cầm bậc thầy của thời đại như Paganini, Vieuxtemps, Ernst (ngoại
trừ bản chuyển biên- ghi lại âm thanh thành chữ viết của ông là Schubert’s
Erl-King), Wieniawski, và Bazzini cũng không sử dụng kỹ thuật này trong các tác
phẩm của mình.
VI
QUÃNG MƯỜI – TENTHS
Để luyện tập được quãng
mười, bạn chỉ cần làm theo các quy tắc đã đặt ra cho ngón tay số 1 và số 4 khi
chơi quãng tám. Những ngón tay ngắn sẽ gặp chút khó khăn khi tìm vị trí đầu
tiên do khoảng cách kéo căng giữa hai ngón tay. Tuy nhiên nếu cánh tay trái có
thể tiến lên hướng về phía dây E (Mi) thì khó khăn này có thể được tháo gỡ.
VII
LÁY - TRILL
Tôi không ngần ngại nói
rằng thuần thục kỹ thuật trill (láy) là
một trong những tài năng nổi bật nhất của một nghệ sĩ vĩ cầm. Có hai kỹ thuật
láy là láy dài và láy ngắn.Nhưng dù là kỹ thuật nào thì cũng cần sự thích ứng phù
hợp giữa bàn tay và sức mạnh cơ bắp nhờ sự chuyển động nhanh, linh hoạt của ngón
tay và sự dẻo dai, bền bỉ để thực hiện liên tục như một chiếc chuông điện.
Có một số ngón tay được
trời phú trở lên dễ dàng thực hiện những đoạn trill dài.Nhưng có những ngón tay
kém may mắn hơn, mặc dù siêng năng luyện tập vẫn không bao giờ chơi trill được
một cách thành thạo. Vì thế, Wilhelmj - một nghệ sĩ vĩ cầm vĩ đại nổi tiếng bởi có thể
chất dẻo dai lại không giỏi kỹ thuật trill và staccato. Nhưng để bù đắp cho
khuyết điểm đó, ông đã nỗ lực để tiếng đàn Stradivarius của mình có âm điệu
vang và mạnh mẽ nhất - như tôi nhớ đã từng nghe ông biểu diễn ở Nga cách đây
khoảng giữa 44 năm và 45 năm trước đây.
Eddy Brown |
Ngược lại Wieniawski và
Sarasate chơi được trill từ sớm và thậm chí chơi được những đoạn trill rất dài,
tạo nên một yếu tố tuyệt vời trong kỹ thuật chơi của họ. Joachim chủ yếu tỏa
sáng bằng những đoạn trills ngắn, lắng đọng. Do đó ông đã chơi đoạn allegro
trong bản sonata Tartini, được biết đến với tên gọi là "The
Devil's Trill" - dựa trên kỹ thuật láy ngắn ( short trill) với sự vượt
trội không ai có thể bắt chước được.
Để có thể chơi được
trill dù trong một đoạn ngắn hay dài thì trước hết các ngón tay phải được củng
cố bằng các bài tập thể dục, được thực hiện một cách có hệ thống từng ngày. Các
bài tập này có sẵn trong tuyển tập các bài tập double stop mà tôi đã nhắc tới và
có thể thêm các bài tập đặc biệt để củng cố cho từng ngón tay. Để việc luyện tập
có hiệu quả hơn bạn nên đặc biệt chú ý đến từng điểm yếu của từng ngón tay và
có kế hoạch luyện tập phù hợp với từng trường hợp. (Xem thêm trong cuốn Finger- Strengthening Exercises của Alexander
Bloch và Tập I và II cuốn Books I
and II of School of Techinique của Schradieck.)
Nâng ngón tay lên chầm
chậm và di chuyển đều đều, sau đó để nó rơi và đặt lên trên dây đàn – bàn tay
không tham dự vào quá trình này. Luôn luôn nhớ trong các bài tập luyện cho ngón
tay yếu thì chỉ đặt ngón tay lên dây đàn chứ không phải là cả bàn tay. Bạn
không thể thành công được trong thời gian đầu luyện tập, đó là vấn đề cần nhiều
thời gian đến hàng tháng, đôi khi hàng năm để có thể khắc phục được các điểm yếu
của cơ. Tuy nhiên, nếu kiên trì tập luyện đúng phương pháp thì dù bạn không thể
chơi trill một cách điêu luyện thì cũng đủ để bạn tạo ra những giai điệu đáng
yêu và dễ nghe.
Đối với kỹ thuật trill
ngắn và nhanh luyện tập theo ví dụ sau đây:
hoặc là:
Đối với đoạn nhạc yêu cầu
sự chuyển động nhanh hơn, thay vì chơi trill trên hai nhịp kéo vĩ, bạn có thể
chơi trill trên cùng một nhịp vĩ như sau:
Tôi luôn đặt ra mục
tiêu cho học sinh là chơi tốt kỹ thuật trill, tuy nhiên không nên lạm dụng kỹ
thuật đó mà làm mất đi giai điệu chính của bản nhạc. Để tránh làm ảnh hưởng đến
giai điệu, cần hoàn thành kỹ thuật trill bằng cách quay trở lại đúng nốt nhạc
mà bạn bắt đầu chơi kỹ thuật trill (tham khảo các ví dụ trước) và để kết thúc, người
chơi phải tuân theo dấu nhấn – cái cho ta biết nốt nhạc nào cần phải quay lại.
Áp dụng điều này cho mọi lần chơi trill rất hiệu quả khi kết hợp với mức độ dài
ngắn khác nhau của những đoạn trill.
VIII
HỢP ÂM BA VÀ BỐN ( THREE
AND FOUR-NOTE CHORDS)
Bắt
đầu chơi các hợp âm gặp rất nhiều khó khăn. Phần lớn các nghệ sĩ violin trẻ tin
rằng nếu họ nhấn mạnh cây vĩ lên dây đàn bằng cánh tay, họ sẽ có được một âm sắc
đầy đủ và vang. Tuy nhiên, kết quả lại ngược lại. Phần lông vĩ bị ấn mạnh khi
trượt trên dây đàn khiến cho chuyển động bị “ nghẹt thở” và mất đi sự rung động.
Cách đó có thể tạo ra âm lượng lớn hơn nhưng không thể chơi được một âm điệu mạnh
mẽ mà âm sắc vẫn rõ nét do cách kéo vĩ này đã sử dụng toàn bộ bề mặt lông vĩ
thay vì chỉ sử dụng ba phần tư bề mặt lông vĩ. Chỉ sử dụng sự co dãn của cổ tay, và giữ vĩ
trượt trong khoảng giữa ngựa đàn (bridge) và phím bấm (finger board), đặt vĩ gần
ngựa đàn chứ không nhấc nó đột ngột ra khỏi vị trí sẽ giúp bàn tay khi chơi hợp
âm không bị rơi hạ xuống phím bấm và tránh được tiếng rít khó nghe.
Kết luận lại:
1. Bắt đầu chơi hợp âm
bằng cổ tay, sử dụng không quá ba phần tư bề mặt lông vĩ.
2. Nhẹ nhàng ấn xuống
và cố gắng giữ cây vĩ di chuyển giữa ngựa đàn và phím bấm.
3. Luôn bắt đầu hai nốt
nhạc cùng một lúc, như sau:
MUỐI lược dịch từ cuốn VIOLIN PLAYING AS I TEACH IT
Wednesday, 24 May 2017
CHƠI VIOLIN NHƯ TÔI ĐÃ DẠY – VIOLIN PLAYING AS I TEACH IT – Chương VII: Kỹ thuật double-stops và the trill (PHẦN 1)
CHƯƠNG VII
KỸ THUẬT DOUBLE-STOPS VÀ THE TRILL
I
ÂM GIAI TRONG QUÃNG BA
Để tăng cường sự dẻo
dai và linh hoạt của các ngón tay học sinh nên tiếp tục với các bài tập doubles-tops
là kĩ thuật bấm 2 nốt cùng một lúc trên dây đàn (bấm nốt kép).Nhưng bạn không được sao nhãng
các bài tập luyện âm giai với từng nốt nhạc.
Ngay khi kĩ năng ngón bấm
chuyển từ vị trí này sang vị trí khác khá thuần thục bạn có thể bắt đầu với
quãng ba bằng khóa C (Đô), G (Sol), D (Rê), A(La) và E (Mi) trưởng một cách từ từ:
Các bài tập nên được luyện
như ở ví dụ trên cho cả dấu thăng và dấu giáng. Bằng cách luyện âm giai trong
quãng ba, nó có thể giúp học sinh chú ý đến âm điệu khi đang chơi. Sau khi đã
quen với double-stops, bạn có thể mở rộng bài tập theo đoạn nhạc dưới đây:
Tiếp đó, luyện các
thang âm tương tự như thế trên dây D(Rê) và A(La) với gam Sol trưởng; trên dây
A(La) và E(Mi) với gam Rê trưởng. Không thay đổi ngón bấm và thường xuyên chú ý
đến âm điệu và sự thay đổi vị trí ngón bấm
Friday, 19 May 2017
CHƠI VIOLIN NHƯ TÔI ĐÃ DẠY – VIOLIN PLAYING AS I TEACH IT – Chương VI: Kỹ thuật tay trái (PHẦN 2)
CHƯƠNG VI
ÂM GIAI VÀ CÁC BÀI LUYỆN TẬP
LUYỆN TẬP là cách duy
nhất để thành thạo các kĩ thuật cơ bản – rất cần thiết đối với tay trái – nó
giúp đạt được sự độc lập, dẻo dai và nhanh nhạy thông qua việc rèn luyện các
ngón tay. Điều này có nghĩa là bạn phải trải qua những bài luyện tập đặc biệt với
tinh thần kỷ luật cao trong khi theo đuổi các mục tiêu để chơi tốt và hoàn hảo ở
tất cả mức độ. Mỗi người sẽ dành những khoảng thời gian khác nhau để luyện tập
tùy thuộc vào điều kiện thể chất, tâm lý hay hoàn cảnh riêng nhưng tất cả đều phải
trải qua quá trình này dù sớm hay muộn.
Để có thể chơi thành thạo ở một trình độ nhất định
– trong khi sự hoàn hảo của nghệ thuật là vô hạn - một nghệ sỹ violin không chỉ
cần có bàn tay phù hợp với việc chơi đàn mà bản thân họ phải có khát vọng, sự kiên
nhẫn, và khả năng làm việc chăm chỉ,liên tục. Đó là một con đường dài và khó
khăn, thậm chí còn khô cằn và dễ gây nản lòng với những nghệ sĩ violin nhỏ tuổi
– khi mà hầu hết các bạn đồng trang lứa chơi trên đường phố và các công viên
công cộng.Những thiên tài hay người có năng khiếu tuyệt vời hiếm khi có cơ hội vui
chơi khi còn là trẻ con.
Để trở thành nghệ sĩ vĩ
cầm, việc học càng bắt đầu sớm càng tốt . Độ tuổi tốt nhất là khi bắt đầu học
tiểu học (từ sáu đến bảy tuổi) khi các cơ mềm dẻo và đàn hồi tốt dễ dàng cho việc
định hình và luyện tập – đây là điều kiện hỗ trợ tốt cho sự phát triển các kỹ
thuật. Trong những năm đầu tiên này, đứa trẻ cần được hướng dẫn bởi một giáo
viên tận tâm và có kinh nghiệm. Nhiều bậc phụ huynh mắc sai lầm lớn khi nghĩ rằng
giáo viên nào cũng có thể dạy được cho con mình ở độ tuổi này, và những giáo
viên ít kinh nghiệm cũng đủ để dạy cho những đứa trẻ mới bắt đầu. Đừng quên rằng
ngay cả những đứa trẻ có năng khiếu nhất cũng sẽ cảm thấy ghét và chán nản khi
phải theo học những giáo viên kém chất lượng ( trong cả kĩ năng giảng dạy và kĩ
năng thực hành chuyên môn) đặc biệt là trong những bài học đầu tiên - khi mà trẻ
chưa có kỹ năng điều chỉnh dây đàn, giữ vĩ, kéo vĩ theo một đường thẳng với ngựa
đàn.
Monday, 15 May 2017
CHƠI VIOLIN NHƯ TÔI ĐÃ DẠY – VIOLIN PLAYING AS I TEACH IT – Chương VI: Kỹ thuật tay trái (PHẦN 1)
CHƯƠNG VI
KỸ THUẬT TAY TRÁI
Nếu ngón bấm chỉ để ở một
vị trí thì ta không cần sử dụng đến từ"kỹ thuật", theo nghĩa toàn diện
của nó ta chỉ xem xét kỹ thuật tay trái khi có sự thay đổi vị trí ngón bấm. Sau
đó, tôi sẽ nói một vài điều về lực ấn ngón tay lên dây đàn, và đưa ra một số gợi
ý liên quan đến thang âm (scales), ngón bấm và các bài luyện tập.
SỰ THAY ĐỔI VỊ TRÍ
Khi chuyển từ vị trí
này sang vị trí khác, người chơi violin cần phải rất chú ý để thấy sự thay đổi
này - hay đúng hơn từ vị trí này sang vị trí khác, bắt đầu từ điểm đầu tiên -
được thực hiện mà không gây nên tiếng động. Đây là điều cần thiết đầu tiên. Chẳng
hạn như khi chơi thang âm trên dây E(Mi), ngón tay số 1 chuyển sang vị trí thứ
ba không gây lên tiếng vuốt - glissando
dù nhỏ nhất. Mặc dù ngón tay số 1 nằm vững trên dây đàn, nhưng nó không nên nhấn
mạnh xuống khiến cho việc di chuyển đến vị trí khác trở nên khó thực hiện. Và
tương tự như vậy, khi quay lại vị trí đầu tiên, ngón số 1 không nhấc khỏi dây
đàn trong quá trình di chuyển này, mà vẫn giữ nguyên vị trí, trong khi ngón số
2 để càng gần vị trí đầu tiên càng tốt, sao cho nó luôn sẵn sàng để thay thế vị
trí đó một cách nhanh nhất để tránh tạo ra hiệu ứng glissando. Quá trình thay đổi
vị trí ngón bấm phải được thực hiện sao cho hạn chế tiếng động ở mức nhỏ nhất
như kĩ thuật legato từ nốt nhạc này sang nốt nhạc khác theo thang âm trên đàn
piano:
Tuesday, 9 May 2017
CHƠI VIOLIN NHƯ TÔI ĐÃ DẠY – VIOLIN PLAYING AS I TEACH IT – Chương V: Luyện Vĩ (PHẦN 2)
VI
RICOCHET
(Ricochet
tiếng Ý là Saltato, có nghĩa là nảy vĩ)
Để thực hiện kĩ thuật
này, cây vĩ nên được cầm lỏng tay, các ngón tay hầu như không chạm vào thân vĩ.
Cần nâng vĩ lên khoảng một phần tư inch
(khoảng 6mm -7mm) so với dây đàn (phụ thuộc vào trọng lượng và khả năng đàn hồi
của vĩ khi chuyển động ). Hãy để cây vĩ chuyển động theo sự lên xuống của cổ
tay, và bạn sẽ thấy nó bật lên nảy xuống một cách tự do theo cách mình muốn. Đầu
tiên, bạn sẽ thấy cách chơi này tạo ra những âm thanh nhanh và không đều. Những
sau quá trình luyện tập đúng cách, bạn sẽ thành công và có thể chơi hai, ba,
sáu hay tám nốt nhạc một cách nhịp nhàng chỉ trong một nhịp kéo tùy theo độ dài
ngắn khác nhau.
VII
TREMOLO
Kĩ thuật tremolo được
thực hiện với hai nhịp vĩ được kéo nối tiếp nhau giống như cách chơi ricochet-saltato. Mỗi lượt kéo vĩ xuống sử dụng cổ tay, thả lỏng tay để
vĩ có thể bật lên nảy lại. Tay càng thả lỏng và mềm dẻo thì vĩ sự chuyển động bật,
nảy càng tốt. Điều này cũng áp dụng khi đẩy vĩ lên.
Wednesday, 3 May 2017
Monday, 24 April 2017
CHƠI VIOLIN NHƯ TÔI ĐÃ DẠY – VIOLIN PLAYING AS I TEACH IT – Chương V: Luyện Vĩ (PHẦN 1)
CHƯƠNG V
CÁC GỢI Ý LUYỆN VĨ
I
DESTACHÉ – TÁCH ÂM
Détaché có nghĩa là tách âm, là thuật ngữ mà
người Pháp gọi, nó tương tự như những gì chúng tôi đã mô tả trong chương trước,
tạo thành nền tảng cho mọi kỹ thuật kéo vĩ.
Khi thực hiện kĩ thuật
tách âm cần sử dụng toàn bộ chiều dài của vĩ, chơi với nhịp độ vừa phải, cố gắng
để tiếng đàn phát ra đều, không bị ngắt quãng khi. Luôn luôn bắt đầu mỗi nhịp
kéo từ cổ tay, tiếp tục tới cánh tay cho tới điểm chuôi và đầu của cây vĩ để bắt
kết thúc hoặc bắt đầu nhịp kéo – đẩy vĩ mới. Sự thay đổi nhịp kéo sử dụng những
đoạn khác nhau trên cây vĩ: phần đầu, phần giữa, phần chuôi.
Là một nhịp kéo đều, trải
rộng với khoảng trống nhỏ giữa các nốt nhạc.
II
MARTELÉ – CHƠI DẰN
Thực hiện kĩ thuật này ở
chuôi vĩ là rất quan trọng, tại đó cây vĩ sẽ có nhiều lợi thế từ việc sử dụng lực
ở cổ tay. Nó là nền tảng của hai kĩ thuật kéo vĩ khác là: staccato (ngắt âm) và
"dotted note” (kéo nốt chấm dôi), tất cả hầu như được chơi ở phần chuôi
vĩ.
Kĩ thuật martelé thực
hiện bằng cách nhấn mạnh phần chuôi vĩ lên dây đàn và sử dụng lực ở cổ tay. Nó
sẽ tạo ra các âm ngắn, dằn mạnh và không đều.Trong trường hợp bạn cảm thấy khó
thực hiện kĩ thuật này chỉ với lực cổ tay thì có thể sử dụng một lực nhẹ ở cẳng
tay, nhưng không bao giờ cần đến lực ở cánh tay hoặc vai.
Wednesday, 19 April 2017
CHƠI VIOLIN NHƯ TÔI ĐÃ DẠY – VIOLIN PLAYING AS I TEACH IT – VIBRATO (RUNG) (PHẦN 5)
IX
VIBRATO (RUNG)
Rung tạo ra âm thanh nhờ
có sự dao động của ngón tay (không nhấc khỏi dây đàn) lay chuyển nhanh, nhằm tạo
ra giai điệu có sắc thái biểu cảm hơn cho một đoạn nhạc hay thậm chí là một nốt
nhạc. Giống như portamento( Trong âm nhạc
chỉ sự luyến hay dướn hay, còn trong violin là kĩ thuật nhấn từng nốt, cường độ
đều nhau), rung là cách thức chủ yếu để tăng thêm hiệu ứng, tạo ấn tượng và
làm đẹp cho giai điệu. Thật không may, cả ca sĩ lẫn người chơi nhạc cụ thường
xuyên lạm dụng kĩ thuật này như một bệnh
dịch hạch mang tính phản nghệ thuật, có tới chín mươi trong số hàng trăm nghệ
sĩ thanh nhạc và nhạc cụ độc tấu mắc phải.
Một số người biểu diễn
thường sử dụng kĩ thuật rung vì họ cảm thấy tạo được ấn tượng cho giai điệu và
một trong số đó thấy rung là cách tiện lợi để giấu đi giai điệu hoặc âm thanh
không hay. Đây là một suy nghĩ tệ hại vì nó khiến mọi khuyết điểm sẽ không được
cải thiện và hơn cả là sự không trung thực trong nghệ thuật. Một người khôn
ngoan sẽ học cách tự lắng nghe tiếng đàn của mình, thừa nhận khi giai điệu hoặc
nốt nhạc của mình chưa hay, và sau đó cố gắng cải thiện nó.
Tuy nhiên,những lớp
violin thường dạy kĩ thuật này với niềm tin rằng rung là bí quyết để tạo nên
linh hồn cho giai điệu, tạo sự hấp dẫn khi biểu diễn- đó là một suy nghĩ sai lầm
và rất tầm thường. Trong một số trường hợp, học sinh đã không nghi ngờ đến độ
đi ngược lại sự cảm nhận, tài năng của mình để thực hiện đầy đủ các hướng dẫn sai
của giáo viên. Sự đánh giá các giá trị âm nhạc phải chỉ ra sai lầm của việc lạm
dụng kĩ thuật rung. Giống như một bữa ăn trong đó món súp cho quá nhiều muối,
thịt nướng ướp quá nhiều tiêu, mù tạt rải kín miếng salad, món tráng miệng thì quá
ngọt…khẩu vị của bạn sẽ kêu lên vì các món thêm quá nhiều gia vị. Nhưng khả
năng thính âm là lĩnh vực khó để bạn có thể biết cần tăng. giảm hiệu ứng rung ở
đoạn nào, và thường sẽ phản tác dụng khi rung liên tục gây lên một sự buồn
chán, tẻ nhạt. Tất nhiên rung là một hiệu ứng tuyệt vời dẫn bạn tới cảm hứng xuất
thần trong những phần cao trào của đoạn nhạc, nhưng điều đó chỉ xảy ra khi người
chơi nuôi dưỡng được sự cảm nhận tinh tế và kết hợp thành thạo với đôi tay.
Monday, 3 April 2017
Sunday, 2 April 2017
CHƠI VIOLIN NHƯ TÔI ĐÃ DẠY – VIOLIN PLAYING AS I TEACH IT – Âm thanh vĩ cầm (PHẦN 4)
CHƯƠNG IV
ÂM THANH VĨ CẦM
Giai điệu vĩ cầm được tạo
ra cần có sự hòa hợp – khi tiếng đàn được cất lên nó khiến người nghe quên đi tiến trình vật lý – đang chuyển động để
tạo ra âm thanh. Làm được điều này luôn luôn là nhiệm vụ quan trong nhất của những
người nỗ lực hết sức mình để làm chủ được tiếng đàn.
Âm thanh của tiếng đàn
– chúng ta có thể khẳng định luôn rằng vấn đề cốt lõi không đến từ các sợi lông vĩ (hairs), nhựa thông, sự thay đổi
vĩ trên dây đàn, sự thay đổi vị trí của ngón tay trái. Tất cả những điều này thực
sự không có chút ảnh hưởng nào khi nói đến cách tạo ra âm điệu tinh tế và trong
sáng. Để có được tiếng vĩ cầm hay người chơi không chỉ phải hi sinh bất cứ khi
nào cần thiết mà còn phải sẵn sàng chịu đựng mọi vấn đề về trí óc, tập trung hết
tất cả tinh thần và linh hồn. Và để làm được điều này, bạn phải dựa vào các hướng
dẫn từ những bậc thầy vĩ đại trong quá khứ hoặc ví dụ từ những nghệ sĩ violin
vĩ đại ngày nay.
Để mô tả chi tiết và chính
xác cách giữ vĩ, thì cần điều chỉnh lực của từng ngón tay và ngón tay nào - tại
một thời điểm nhất định - nên ấn mạnh vào cây vĩ; làm thế nào để bắt đầu sử dụng
cổ tay – điểm trọng tâm để tạo ra âm thanh. Tất cả đều là công việc khó khăn mà
hầu như không thể thực hiện được luôn khi mới tập. Những cách cầm vĩ khác nhau ở
mỗi nghệ sĩ violin đều tốt. Bản năng tự nhiên, khuynh hướng thể chất, hoạt động
của cơ bắp tay và cánh tay cầm vĩ - mỗi thứ đều đóng vai trò làm nên hiệu quả
cuối cùng.
Theo như quan sát của
tôi cần hiểu rõ ràng và đầy đủ sau đó cô đọng để áp dụng vào thực tế những lời
giảng giải từ giáo viên giỏi, đây là cách thiết thực duy nhất để chơi được giai
điệu hay - tham vọng của mọi nghệ sĩ violin.
Wednesday, 29 March 2017
CHƠI VIOLIN NHƯ TÔI ĐÃ DẠY – VIOLIN PLAYING AS I TEACH IT – Cách luyện tập (PHẦN 3)
CÁCH LUYỆN TẬP
Những sinh viên trẻ, mặc
dù nhận được rất nhiều lời khuyên thì họ thường vẫn không nhận thức được tầm
quan của nó để áp dụng vào quá trình làm việc cũng như cách thức luyện tập sẽ ảnh hưởng đến tương lai như thế nào?
Không còn nghi ngờ gì về
việc tiến trình luyện tập của học sinh phụ thuộc rất nhiều vào sự hướng dẫn, giảng
dạy đúng cách và khả năng của bản thân – cái mà phù hợp với bất cứ tài năng nào
mà anh ta có hay bất cứ kỹ năng nào mà anh ta có thể thể hiện - để tận dụng được
lời khuyên của thầy giáo. Tuy nhiên, yếu tố thiết yếu là anh ta cần nuôi dưỡng
thói quen tự quan sát, và hơn hết là tự làm chủ và kiểm soát những nỗ lực của chính
mình. Vì đó là lao động tinh thần - nguồn
năng lượng thực sự của mọi tiến bộ.
Sunday, 19 March 2017
CHƠI VIOLIN NHƯ TÔI ĐÃ DẠY – VIOLIN PLAYING AS I TEACH IT – Cách giữ violin (PHẦN 2)
CHƯƠNG II
CÁCH GIỮ VIOLIN
I. VIOLIN
Không thể không đánh giá
cao tầm quan trọng tiến trình luyện tập lâu dài những điều căn bản từ những bậc
thầy violin. Những thói quen được hình thành trong gian đoạn đầu tiên có thể tốt
hoặc xấu đi và ảnh hưởng tới toàn bộ sự phát triển sau đó của người học. Sự khởi đầu của bất kì ai học violin đó là làm
quen với những vấn đề đơn giản như cách để cầm, giữ nhạc cụ... Bạn không thể thành
thạo bất kì nhạc cụ nào sau một quá trình luyện tập nếu không có được phương pháp
học đúng đắn, chính xác ở ngay giai đoạn đầu tiên đặc biệt là học violin. Và, tư
thế sử dụng đúng nhạc cụ chính là điều kiện trước hết để bạn vươn xa hơn trong
tương lai. Một giáo viên violin cần biết lưu tâm, chú ý đến điều này.
Đối với cách cầm, giữ
violin thì điều đầu tiên cần nhớ là nên giữ đàn ở vị trí sao cho mắt được cố định
khi nhìn đàn; tay trái đặt phía dưới đàn đồng thời đẩy, vươn về phía trước sao
cho ngón tay thẳng, vuông góc để đầu ngón tay khi bấm nốt trên dây đàn được thoải
mái và chắc chắn.
Điều quan trọng thứ
hai: tránh đặt violin lên trên vai, hay ngược lại để vai nằm dưới đàn. Đặt một
miếng nệm (gối đàn) phía dưới mặt sau của đàn, nó sẽ giúp đàn tựa chắc vào hõm
cằm. Đó là một thói quen xấu mà những người mới lên chút ý tránh, nó không chỉ
làm sai toàn bộ tư thế mà hơn thế nữa : chúng làm người chơi mất ít nhất một phần
ba của toàn bộ giai điệu.
Đối với tựa cằm, được sử
dụng dành cho riêng cổ, giúp cho người chơi dễ dàng giữ đàn mà không cần mất
nhiều sức. Bạn có thể tạm dừng nghỉ khi áp sát chúng vào vai, nơi có một miếng
nệm ở phía sau thân đàn, điều
đó không gây ảnh hưởng gì tới âm sắc của dây đàn.
Monday, 13 March 2017
CHƠI VIOLIN NHƯ TÔI ĐÃ DẠY – VIOLIN PLAYING AS I TEACH IT (PHẦN 1)
Tác giả của cuốn Chơi
violin như tôi đã dạy l à Leopold Auer. Ông sinh
ngày 7 tháng 6 năm 1845 trong một gia đình người Do Thái- mất ngày 15 tháng 7,
1930. Auer là một nghệ sĩ violin người Hungary, học giả, nhạc trưởng và nhà soạn nhạc, nhưng
được biết đến nhiều với vai trò là một giáo viên dạy violin và khả năng tìm kiếm
những sinh viên có tài năng.
Leopold Auer |
Monday, 27 February 2017
ÂM NHẠC - CẢM XÚC VƯỢT THỜI GIAN
Từ khi biết đến violin tôi nhận thấy một điều đa phần những ai trải qua một thời gian tập chơi violin dù ngắn ngủi hay thậm chí họ không còn tiếp tục niềm đam mê đó thì vô hình trong tâm hồn họ có một sự kết nối dễ dàng hơn với âm nhạc cổ điển. Có lẽ một phần chiếc violin không thể thiếu trong bất kỳ bản giao hưởng nào, hoặc chính nó dẫn lối cảm xúc cho ta đến một dòng nhạc cổ điển - rất phổ biến - rất nổi bật - nhưng rất ít người có thể nghe và yêu thích nó (☺dù cho khoa học chứng minh rằng nó rất tốt cho não bộ, tâm hồn..). Với tôi, violin không dẫn đến một sân khấu nhỏ biểu diễn của riêng mình nhưng dẫn tôi đến một thế giới không giới hạn của sự kết nối cảm xúc với âm thanh cuộc sống.
Dưới đây tôi giới thiệu một bài nói trên diễn đàn Ted của nhạc trưởng Michael Tilson Thomas. Bằng tất cả cảm xúc, niềm đam mê và tài năng, ông sẽ dẫn bạn đi theo dòng thời gian để có thoáng nhìn về những khuôn mặt vô hình nhưng đầy mãnh liệt của âm nhạc, của nhạc cổ điển, của hệ thống ký hiệu âm nhạc...; những dẫn chứng sinh động về sự chuyển giao cảm âm nhạc tới cảm xúc qua những bản thu âm, bản phối khi lại.. Cho dù bạn chỉ là một khán giả nghe nhạc hay là một nghệ sĩ chơi bất kỳ nhạc cụ nào thì nó thực sự là một video đáng để xem.
Thursday, 23 February 2017
Monday, 20 February 2017
Hãy luyện tập violin từ từ - Hilary Hahn
Trong phần hỏi đáp ở một buổi hội thảo gần đây với
trẻ và phụ huynh, một số người đưa ra câu hỏi:
“ Con tôi thường thích chơi các bản nhạc thay vì luyện tập chúng. Giáo viên của con nói rằng con nên luyện tập
chậm (slow-practice). Nó nên hiểu như thế nào?"
Nghệ sĩ Hilary Hahn |
Những ai từng trải qua các bài học cá nhân đều tự nhận ra rằng các giáo viên thường khuyến
khích việc luyện tập nên “ từ từ”.
Tuy nhiên, nó thật khó để biết bắt đầu từ đâu cho người mới bắt đầu áp dụng như
một phương pháp. Nhiều sinh viên và chính tôi, tại một thời điểm - tự hỏi tại
sao thực hành nó lại rất quan trọng, bản thân mong đợi điều gì trong quá trình đó?
Làm như thế nào để liên kết được những nhịp điệu trong khi chơi chậm?
Wednesday, 18 January 2017
Monday, 16 January 2017
[Book] Nhạc lý căn bản (For Download)
Wednesday, 11 January 2017
Sevcik - School of Violin Technics Book 3 [For Download]
[Video] Bài 3: Cách đánh dấu vị trí ấn ngón cho đàn Violin.
Phần mềm:
Tuesday, 3 January 2017
Sevcik - School of Violin Technics Book 2 [For Download]
[Video] Bài 2: Cách chỉnh dây đàn Violin cho người mới bắt đầu.
Link phần mềm:
Subscribe to:
Posts (Atom)